Melek Yatırımcılar, henüz yolun başında olan iş fırsatlarına ve start-up girişimlere yatırım yapan, işletmelerin büyümeleri veya gelişmeleri için sermaye sağlayan kişilerdir. Peki Türkiye'de "Melek yatırımcı" ve "Melek Yatırım Felsefesi" yeterince biliniyor mu?
Melek Yatırımcı, henüz yolun başında olan iş fırsatlarına ve start-up girişimlere yatırım yapan, işletmelerin büyümeleri veya gelişmeleri için sermaye sağlayan kişilerdir. Peki Türkiye'de "Melek Yatırımcılık" ve "Melek Yatırım Felsefesi" yeterince biliniyor mu? İşte Melek Yatırımcılık ile ilgili akıllara takılan sorular..
1 - Melek Yatırımcı Kimdir?
Melek yatırımcılar büyüme potansiyeli yüksek olan girişimlere azınlık hisse (maks. 50%) alarak ortak olan ve 2 ile 7 yıl arasında hisselerini satarak girişimden ayrılmayı hedefleyen bireysel yatırımcılardır.
Türkiye’de melek yatırımcılar Hazine Müsteşarlığı tarafından belirli gereksinimleri karşılamaları durumunda lisanslanabilmekte. Bireysel Katılım Yatırımcısı Lisansı ile Hazine Müsteşarlığı tarafından belirtilmiş olan sektörlerde yatırım yapmaları durumunda vergi teşviğinden faydalanabilmekte.
2 - Melek Yatırımın Felsefesi Nedir?
Melek yatırım temelde adından da anlaşılacağı gibi içinde iyilik yapmayı barındıran bir yatırım türü. Melek yatırımcılar büyüme potansiyeli yüksek olan riskli projelere yatırım yaparlar ve belirli bir süre sonra girişime koyduklarının karşılığında sahip oldukları hisseleri satarak ayrılırlar.
3 - Kimler Melek Yatırımcı Olabilir?
Melek yatırım felsefesi doğrultusunda yatırım yapacak herkes melek yatırımcı olabilir. Melek yatırımcılar bireysel, grup ya da kurumsal olabilirler fakat önemli olan felsefe doğrultusunda yatırım yapmalarıdır.
4 - Neden Melek Yatırımcı Olunur?
Melek yatırımcı olmaya iten sebeplerin bazılarına Scott Shane’in Fool’s Gold kitabında yer vermiştir. Bunlardan bazıları;
- İyilik yapmak
- Para kazanmak
- Eğlenmek
- Başka firmaların bir parçası olabilmek
- Yeni şeyler öğrenmek
- İş sahibi olmak
- Girişimcilik ekosistemine katkı sağlamak
- Bir tanıdığının projesine katkı sağlamak
5 - Melek Yatırımcılar Girişimlere Neler Koyarlar?
Melek yatırımcılar girişimlere hayattan beklentilerini, bilgilerini, iş ağlarını ve sermayelerini koyuyorlar. Girişimlerin hızlı büyüyebilmesi için de onlara mentorluk ve danışmanlık yapıyorlar. Gelecek beklentilerini ve büyüme hedeflerini de aynı zamanda girişimlere veriyorlar.
6 - Melek Yatırımcıların Yatırımlara İlişkin Geri Dönüş Beklentileri Neler?
Melek yatırımcıların projelerden getiri beklentileri genel olarak projenin içinde yer aldığı sektöre ve de projenin aşamasına bağlı oluyor. Genel olarak geri dönüş beklentileri hisse başına değerin 3 ile 14 kat arasında artışı yönünde oluyor. Bu beklenti girişimlerin sahip olduğu risk potansiyelinden dolayı aynı zamanda sıfırlanabiliyor.
7 - Melek Yatırımcıların Girişimlerdeki Konumlanmaları Nasıl Olmakta?
Melek yatırım felsefesi içerisinde temelde yatırımcının şirket içerisinde yönetim kadrosunda yer almadığı görülüyor. Melek yatırımcı şirketin yönetimini büyük çoğunlukla girişimciye bırakıyor ve onun yeteneklerine güvenmesi gerekiyor.
8 - Melek Yatırımcılar Hangi Özelliklere Sahipler?
Melek yatırımcılar temelde yüksek varlık sahibi bireyler oluyor. Sahip oldukları varlıklar ile geleneksel finansal ürünlere yatırım yaparken diğer yandan da alternatif ve heyecanlı bir alanda yatırım yapmayı tercih ediyorlar.
Genel olarak iletişim yetenekleri gelişkin, sabırlı, uzun vadeyi planlayabilen, stratejik düşünebilen, iletişim ağı geniş olan, girişimciler için zaman ayırabilecek, heyecanlı, yenilikçi ve yeni şeyleri öğrenmeyi seven birisi olmalı.
9 - Melek Yatırımcılık İçin Ne Kadar Bütçe Ayırılmalı Ve Kaç Girişime Yatırım Yapılmalı?
Melek yatırımcılığa başlamak isteyenler özellikle ilk olarak yatırım için ayırdıkları bütçenin %5-10’u arasında bir tutarı girişimlere yatırmak üzere ayırmalılar.
Melek yatırım için ayrılan bütçenin minimumda 5-6 farklı şirkete yatırılmasında fayda var. Sonuç olarak her girişim/yatırım başarıyla sonuçlanmayabiliyor.
10 - Melek Yatırım Alan Girişimlerin Başarılı Olma Şansı Nedir?
Özellikle ABD’de yapılan yatırımların çoğu göstermiştir ki yaklaşık 10 işletmenin 8’i yatırım almaları sonrasında istenilen başarı düzeyine ulaşamamakta. Genel olarak da geri kalan girişimlerin yüksek oranda sağladıkları getiri başarıya ulaşmayı kolaylaştırmakta.
11 - Melek Yatırımcılar Girişimleri Değerlendirirken Nelere Dikkat Ediyor / Etmeli ?
Bir girişimin başarıya ulaşabilmesi için sahip olması gereken çeşitli nitelikler var. Girişimlerin potansiyelini ortaya koyan bu nitelikler genel olarak aşağıda yer alan başlıklar altında sorgulanıyor / sorgulanmalı.
- Özgün bir proje mi?
- Katma değerli bir proje mi?
- İnovasyon tabanlı mı?
- Büyüme eğilimi yüksek mi?
- Sürdürülebilir mi?
- Ölçeklenebilir mi?
- Uluslararası pazarda gelişim şansı var mı?
- Satışa hazır mı?
- Bugünün şartlarında gerçekleştirilebilir mi?
- Pazarda talep görme potansiyeli var mı?
- Yeni projelerin ortaya çıkmasına katkı sağlar mı?
12 - Bireysel Katılım Sermayesi(BKS) Nedir?
BKS erken aşamada bulundukları için yüksek risk içeren işletme¬lerin finansal ihtiyaçlarını karşılamalarında kullanılan finansal bir araç. Bunun yanı sıra bu sermaye tipi piyasada belirli bir davranış kültürünün, etik kuralların hâkim kılınması ve profesyonelliğin artırılmasını sağlayarak girişimciler için güvenilir bir finansal araç olma özelliğini de taşıyor.
13 - BKS Sistemi Neyi Kapsamaktadır?
BKS sisteminin amacı Bireysel Katılım Yatırımcılarının lisanslanması ve de bu lisans aracılığı ile desteklenen sektörlerde yatırım yapılmasını sağlayarak bireylere kişisel gelir vergisi üzerinden teşvik sağlamak.
14 - Bireysel Katılım Yatırımcı Lisansı Nasıl Alınabilir?
İlk olarak BKY lisansı için gerekli koşulların sağlanıp sağlanmadığı kontrol ediliyor. Koşulların sağlanması durumunda akredite edilmiş BKY ağları aracılığıyla T.C. Hazine Müsteşarlığına başvurular gerçekleştirilebiliyor.
15 - Bireysel Katılım Yatırımcısı (BKY) Lisansının Sağladığı Avantajlar Nelerdir?
Girişimcinin yanında olan bu sistem sayesinde güvenilir bir finansal ekosistem oluşturuluyor. BKS yatırımlarının devlet destekleri ile cazip hale getirilmesi, yatırımları arttırarak girişimlerin önünü açacak.
16 - Melek Yatırımcı ve Bireysel Katılım Yatırımcısı Arasındaki Fark Nedir?
Her iki kavram aynı anlama gelmekte. Girişim çevrelerinin melek yatırımcı olarak adlandırdığı kavram Bireysel Katılım Sermayesi Hakkında çıkarılmış olan yönetmelikte ‘Bireysel Katılım Yatırımcısı’ olarak ifade edilmiş.
17 - BKY Lisansı Kim Tarafından Verilmektedir?
BKY lisansı temelde T.C. Hazine Müsteşarlığı tarafından verilmekte olup lisanslama süreci akredite edilmiş ağlar üzerinden yönetilmekte.
18 - BKY Lisansına Sahip Olmak için Gereken Özellikler Nelerdir?
BKY Lisansına sahip olmak için T.C. Hazine Müsteşarlığı’nın Bireysel Katılım Sermayesi Hakkında çıkardığı yönetmelikte belirtilen kriterlere uygun olunması aranıyor. Bu kriterler temel olarak iki başlık altında toplanmakta.
| Yüksek gelir veya servete sahip olmak |
Tecrübeli olmak |
- Yıllık gayrisafi geliri 200 bin ve üzerinde veya
- Kişisel servetinin toplam değeri 1 milyon liranın üzerinde olan yatırımcılar
|
- Banka ve finansal kuruluşlarda, Yüksek cirolu şirketlerde,
- Yurtiçi kuluçka merkezlerinde yönetici olarak iş tecrübesine sahip ve BKY ağı üyesi olan yatırımcılar
|
19 - BKY Lisansı Süresi Ne Kadardır?
Lisans süresi 5 yıl. Bu sürenin bitiminde yeniden talep edilirse lisans yenilenebiliyor. Bunun için kriterlerin sağlanıp sağlanmadığına tekrar bakılıyor.
20 - BKY Lisansı için Herhangi Bir Ücret Ödenmekte Midir?
Hayır. Ancak akredite ağlar belirli miktarda ücret talep edebiliyor.
21 - BKY Lisansının Uluslararası Geçerliliği Var Mıdır?
Bireysel katılım yatırımcısı lisansı yalnızca Türkiye’de geçerli.
Melek Yatırımcılık hakkında daha detaylı bilgi edinmek isterseniz ülkemizdeki melek yatırım ağlarından birisi olan Melek Yatırım Platformu'nun web adresini (www.melekyatirimplatformu.com) ziyaret edebilirsiniz. Ayrıca BKS hakkında detaylı bilgi için Hazine Müsteşarlığı'nın ilgili sayfalarını muhakkak incelemelisiniz.
Melek Yatirim Platformu kaynaklı haberimizi girişimcilerimiz ve potansiyel yatırımcı okurlarımız başta olmak üzere tüm okurlarımızın ilgi ve bilgisine sunuyoruz.