20 Yıllık Rüya "Türkiye Uzay Ajansı" Resmen Kuruldu!

Milli çıkarları, uzayda da koruyacak bir yapı için ilk somut adım atıldı. Türkiye’nin uzay macerası, hayal olmaktan çıkarak, ete kemiğe büründü. Yaklaşık 20 yıldır Türkiye gündeminde olan Türkiye Uzay Ajansı kuruldu. Detaylar haberimizde..

Milli çıkarları, uzayda da koruyacak bir yapı için ilk somut adım atıldı. Türkiye’nin uzay macerası, hayal olmaktan çıkarak, ete kemiğe büründü. Yaklaşık 20 yıldır Türkiye gündeminde olan Türkiye Uzay Ajansı kuruldu. Ajansa ilişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, Resmi Gazete’de yayımlandı.

Cumhurbaşkanı Recep Erdoğan’ın açıkladığı eylem planında yer alan Türkiye Uzay Ajansı için geri sayım sona erdi. Türkiye Uzay Ajansı kuruldu. Ajansın kuruluş, görev ve yetkilerine ilişkin usul ve esasları düzenleyen Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, çıktı. Resmi Gazete’de yayımlanan kararname, 13 maddeden oluşuyor. 

Ajans, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın ilgili kuruluşu olarak konumlandırıldı. Tüzel kişiliğe haiz ajansın idari ve mali özerkliği ve özel bütçesi olacak. Ajans merkezi olarak faaliyetlerini Ankara’da yürütecek.

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın ilgili kuruluşu olarak konumlandırılan ajans; idari, mali özerkliğe ve özel bütçeye sahip olacak. Ajans, Milli Uzay Programı’nı hazırlayacak ve hayata geçirmek için faaliyetler yürütecek, Türkiye’nin uzaydaki hak ve menfaatini koruyacak.

Havacılık ve Uzay Teknolojileri Genel Müdürlüğü Kapatıldı

Ajansta uzaya fırlatılan nesnelerin kayıtları tutulacak ve bu nesnelerin uluslarararası tescil işlemleri ajans vasıtasıyla gerçekleştirilecek. Ticari, bilimsel ve araştırma-geliştirme amaçlı uzay operasyonları ile insanlı veya insansız uzaya erişim çalışmalarını yürütecek ajans, uzay ve hava aracı tasarlayabilecek. TÜBİTAK UZAY’ın gelirinin yüzde 20’si ajansa aktarılacak. Ajans, yabancı personel de çalıştırabilecek.

Kararname ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bünyesinde bulunan Havacılık ve Uzay Teknolojileri Genel Müdürlüğü kapatılmış oldu.

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, bakanlığının ilgili kuruluşu olan Türkiye Uzay Ajansı’nı anlattı.  Ajansın, uzay teknolojileri ile ilgili politika ve strateji belirleyeceğini kaydeden Bakan Varank, “Bu kurum, dışa bağımlı olmayan rekabetçi bir sanayinin geliştirilmesine zemin hazırlayacak. Türkiye’nin milli çıkarlarını uzayda da gözetecek” dedi.

Kapasiteyi Artıracak, Koordinasyonu Sağlayacak, İş Birlikleri Geliştirecek

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, ''Uzay sanayinin güçlendirilmesi, uzay teknolojileri alanında bilimsel alt yapıların ve insan kaynağının geliştirilmesi, kapasite ve yeteneklerin daha da artırılması için Türkiye Uzay Ajansı'nı kurduk'' dedi.

Uzay sanayinin gelişmesi nedeniyle uzay ve havacılık alanında Türkiye’de oluşan kapasiteyi verimli bir şekilde kullanmak için koordinasyon sağlayacak ve denetleyecek bir yapıya ihtiyaç olduğunu kaydeden Varank, “Bu kurum, uzay teknolojileri alanında belirlenen temel politika ve stratejilerinin sonuç odaklı uygulanmasını sağlayacak.” diye konuştu.

Bundan böyle uydu, fırlatma araç ve sistemleri, hava araçları, simülatörler, uzay platformları dâhil uzay ve havacılıkla ilgili her türlü ürün, teknoloji, sistem, tesis, araç ve gereçlerin tasarımı, üretimi ve entegrasyonunun tek elden planlanabileceğini belirten Bakan Varank, “Uzay Ajansı, ‘Milli Teknoloji, Güçlü Sanayi’ vizyonunu uzay ve havacılık alanında da başarıyla uygulamak için çalışacak” dedi.

Varank, ajansın dışa bağımlı olmayan rekabetçi bir sanayinin geliştirilmesine zemin hazırlayacağını bildirerek, ”Ulusal ve uluslararası ilişkileri yürütecek bir yapıda olacak. Diğer uzay ajansları ile ikili ve çoklu iş birliklerini geliştirecek. Türkiyenin uzaydaki menfaatlerini uluslararası arenada koruyacak” dedi.

İşte Türkiye Uzay Ajansının Diğer Görevleri

  • Ajans, cumhurbaşkanı tarafından belirlenen politikalar doğrultusunda Millî Uzay Programı’nı, hedef ve öncelikleri ortaya koymak amacıyla da stratejik planlar hazırlayacak.
  • Uzaya bağımsız erişim imkânı sağlayacak tesis ve teknolojilerin kazanılması.
  • Uzay araçları ve uzay yer sistemlerine ilişkin ulusal egemenlik kapsamındaki hakların kullanımına karar verecek.
  • Koordinasyon: Uzay yer istasyonlarının işletilmesine yönelik sözleşme imzalamak, uzay yer istasyonları arasında koordinasyonu sağlamak, ülkemizin uzaya yönelik hak ve menfaatlerinin korunması ve güvence altına alınması için ulusal ve uluslararası kuruluşlarla koordinasyonu yürütmek. TÜBİTAK UZAY Enstitüsü, TAI, ROKETSAN, TÜRKSAT gibi kurumların uzayla ilgili projeleri UZAY AJANSI tarafından koordine edilecek.
  • Kayıt Tutacak: Uluslararası anlaşmalar uyarınca uzaya fırlatılan nesnelerin kayıtlarını devlet adına tutmak, Birleşmiş Milletler nezdinde tescil işlemlerini gerçekleştirmek veya tescil işlemlerini gerçekleştirmek üzere yetkilendirmek.
  • İnsanlı veya İnsansız: Ticari, bilimsel ve araştırma-geliştirme amaçlı uzay operasyonları ile insanlı veya insansız uzaya erişim ve uzayın keşfine yönelik operasyonları yaptırmak veya yapılmasını koordine etmek.
  • Tasarım Yapacak: Uydu, fırlatma araç ve sistemleri, hava araçları, simülatörler, uzay platformları dahil uzay ve havacılıkla ilgili her türlü ürün, teknoloji, sistem, tesis, araç ve gereçlerin tasarımı, üretimi, entegrasyonu ve gerekli testlerinin yapılmasını sağlamak amacıyla plan, proje ve çalışmalar yapmak veya yaptırmak.
  • Fırlatma Kayıtları: Kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektör kuruluşları tarafından uzaya gönderilecek uydu ve uzay araçlarının yurtiçinden fırlatılmasına, yörüngeye yerleştirilmesine ve geri döndürülmesine ilişkin gerekli izinleri vermek ve koordinasyonu sağlamak; yurtdışından fırlatılmasına, yörüngeye yerleştirilmesine ve geri döndürülmesine ilişkin bildirimleri kayıt altına almak.
  • Doğal Afetlerin Erken Tespiti: Uzay ve havacılık bilimi ve teknolojilerinin; ülke kalkınması, millî güvenliğin sağlanması, kamu sağlığının ve çevrenin korunması, doğal kaynakların ve tarımsal verimliliğin tespit edilmesi, doğal afetlerin erken tespitinin yapılması ve doğal afetlerden kaynaklanan hasarların azaltılması, uluslararası yükümlülük ve anlaşmaların takibine yönelik kullanılması amacıyla yapılacak çalışmalarda ilgili kurumlar ile koordinasyonu sağlamak.
  • Merakın Geliştirilmesi: Ülke genelinde uzay ve havacılık bilim ve teknolojilerine yönelik ilgi ve merakın geliştirilmesinde öncülük yapmak. Millî güvenlik ve kamu düzeninin sağlanması amacıyla, Ajansın görevi kapsamında yapılan çalışmalar sonucunda elde edilen verinin standartlarını oluşturmak.
  • Deneysel Hava Araçları: Ülkenin sahip olduğu kritik uzay ve havacılık teknolojilerinin ihracına ilişkin usul ve esasları, ilgili kurum ve kuruluşlarla koordineli olarak belirlemek. Deneysel amaçlı uzay ve hava araçları, uzay ve yer sistemleri, alt sistemler, ekipman ve bileşenlerin geliştirilmesine, uzayın keşfine yönelik araştırmalar yaptırmak.
  • Ar-Ge Yapacak: Uzay ve havacılık bilimi ve teknolojilerinde dışa bağımlılığı azaltmak, uluslararası alanda rekabet gücünü artırmak, bilimsel ve teknolojik altyapıyı oluşturmak ve her türlü yeni teknolojinin geliştirilmesi amacıyla Ar-Ge ve yüksek teknoloji girişimciliği destek programları hazırlamak. Ajans, bu görevleri, Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları Kurulu’nun ilke ve önerilerini dikkate alarak belirleyecek.

Ajansın Gelirleri Nereden Sağlanacak?

Ajansa her yıl genel bütçeden bir gelir aktarılacak. Buluşlardan doğan haklar, her türlü yardımlar, bağışlar ve vasiyetler de ajansın gelirleri arasında yer alacak. TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü tarafından bir önceki yıl elde edilen gelirin yüzde 20’si ajansa yönlendirilecek. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün yıllık gelirlerinden o yıla ilişkin her türlü giderinin karşılanmasından sonra kalan miktarın yüzde 20’si de ajansa gidecek.

655 sayılı Ulaştırma ve Altyapı Alanına İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde  Kararnamenin 40’ıncı maddesinin birinci fıkrası gereğince Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na ar-ge harcamaları için aktarılan tutarın yüzde 20'si ajans hesabına aktarılacak.

Ar-Ge İçin Proje ve Burs

Ajans, uzay ve havacılık bilimi ve teknolojileri alanındaki Ar-Ge ihtiyaçlarını karşılamak üzere TÜBİTAK programları üzerinden proje ve burs çağrılarına çıkacak.

Sanayi Bakanlığı kaynaklı haberimizi tüm okurlarımızın ilgi ve bilgisine sunuyoruz.

Bu içeriği 3.303 kişi okudu.
Kategori: Bilişim / Teknoloji, KAMU, Ulusal, Yeni Girişim
Yazar Emine Cin Ertaş Hakkında

Sinop Üniversitesi İstatistik Bölümü mezunu Emine Cin Ertaş, İstanbul Ticaret Üniversitesi Endüstri Mühendisliği'nde "Geri dönüşüm ekonomisi" üzerine tezli yüksek lisans yaptı. Ocak 2014 ile Ocak 2020 tarihleri arasında Girişim Haber'de Baş Editörlük yaptı. Ertaş, Şubat 2020'den bu yana Beykent Üniversitesi'nde Lojistik Bölümü Öğretim Görevlisi olarak çalışmaktadır.

Yorum Ekle

Ad Soyad *
E-mail * (Gravatar resminiz görünecek)
Web
KalınYatayAltı ÇiziliAlıntı
  •   Yorum  
  •   Önizle  
Yükleniyor